Nghề thẩm định tài sản: Đóa hồng có gai!

Nghề thẩm định giá, cái nghề mà chúng tôi vẫn thường hay nói vui với nhau sau mỗi ly trà đá thì đó là một nghệ thuật định giá tài sản (động sản, bất động sản, vô hình hay hữu hình, tài sản tài chính). Bằng những phương pháp định giá, những con số, những dẫn chứng hay lập luận đầy chính xác, chân thực và đầy tính thuyết phục thì giá trị của những tài sản vài chục hay trăm, nghìn tỷ…hiện ra chỉ vỏn vẹn vài chục trang giấy.

Nghề của chúng tôi gắn liền với sự tăng trưởng của tín dụng. Ngân hàng có nhiều khách vay thì hồ sơ đẩy lên từ các phòng, chi nhánh cũng nhiều và nhân viên định giá như chúng tôi lại thêm phần nặng nhọc. Những ngày mới vào nghề bất kể ngày nắng hay mưa, khi có lịch hẹn gặp khách hàng để định giá thì tôi đều có mặt mà phải thật đúng giờ. Cũng không khác gì anh tín dụng, đôi chân tôi cũng rong ruổi khắp mọi nẻo đường, từ thành phố đến làng quê, đất đô thị đến vườn ruộng, nhà máy, dây chuyền... Bộ hồ sơ nào dễ làm thì hơn một tiếng làm báo cáo là xong, có những bộ khó như nhà máy, dự án, dây chuyền... thì vất vả lắm, có khi thông ngày trắng đêm.

Để làm được công việc này, ngoài việc xem xét những đặc điểm riêng biệt của từng loại hình tài sản, từ hình dạng, kích thước đến ngõ ngách…, còn phải xem xét các yếu tố rủi ro vô hình là rủi ro gắn với khả năng sinh lời trong tương lai…; những yếu tố luật pháp như quyền sở hữu, giấy phép xây dựng, đất có tranh chấp hay quy hoạch gì không... cũng như mức độ ảnh hưởng đến giá trị tài sản. Mỗi bộ hồ sơ đều được gắn với những loại hình tài sản khác nhau, đòi hỏi nhân viên định giá phải vận dụng các phương pháp định giá nghiệp vụ một cách chính xác và đúng quy định.

Không chỉ là năng lực, nghiệp vụ mà nghề cũng cần đến cái tinh tế, cái nghệ thuật đánh giá tài sản của bản thân mỗi chuyên viên định giá. Thật sự đâu có dễ mà nhất là với một người như tôi, chân ướt chân ráo bước vào nghề.

Tôi vẫn còn nhớ như in cái ngày đầu đi thực tế định giá cùng với anh tổ trưởng của mình. Mặc dù đã nắm bắt gần như đầy đủ các bước khi đến thẩm định tài sản nhưng tôi vẫn loay hoay như gà mắc tóc. Tôi quên đi cách đo hướng nhà, quên đo độ rộng ngõ, chụp ảnh đường vào tài sản … toàn những thứ mà trước đó tôi luôn nghĩ nó sẽ không bao giờ xảy ra với mình vì nó quá ư đơn giản. Nhưng không - nó đã xảy ra! Dường như tôi cảm thấy có cái gì đó đang chống lại mình vậy. Dưới cái nắng như thiêu da đốt thịt của mùa hè, từng giọt mồ hôi rơi lã chã lại càng làm tôi bất lực, rối trí. Sau khi đi thực tế về, tôi nhìn thấy rõ sự thất vọng của anh tổ trưởng, cũng phải thôi, bao nhiêu công sức hướng dẫn của anh dành cho tôi suốt mấy tháng trời vậy mà đến ngày cho đi làm thật thì tôi lại quên hết những gì anh đã nói.

Buồn bã, thất vọng về bản thân nhưng tôi hiểu rằng sự vấp ngã ngày hôm nay là tiền đề để cho bản thân trở nên tự tin hơn, cố gắng nhiều hơn nữa. Và tôi cũng nghĩ anh tổ trưởng hiểu được. Anh đã nói với tôi rằng lần đầu mà, ai chẳng có sai sót, cái anh cần đó là sự đổi thay của tôi sau chuyến đi đầu tiên khi mới vào nghề.